Stres ve Ruhsal Depresyon...

Ruhsal bir durum olarak depresyon, insan yaşamının bir parçasıdır. Kimi kez bir nedene bağlı olmadan, durup dururken ortaya çıkar. Kimi kez de yaşamın akışında ortaya çıkan engeller sonunda oluşur.

 

Depresyon sendromu kilo kaybı, uykusuzluk, dikkati toplamakta güçlük, intihar olarak kendisini gösterir. Hastalıkta da yine aynı belirtiler söz konusudur.

 

Depresyonun iç kaynaklı ve dış kaynaklı olmak üzere iki tipi vardır, iç kaynaklı depresyona katılımı da içeren biyolojik nedenler, dış kaynaklı depresyona ise, zararlı toplumsal etkenler yol açar.

 

Merkezi sinir sisteminde hastalık yapan bütün etkenler aynı zamanda ruhsal çöküntüye de neden olabilir, öte yandan türlü ruhsal hastalıklar sırasında da ruhsal çöküntü ortaya çıkabilir.

 

Ruhsal çöküntülerde ortaya çıkan belirti ve yakınmaları şöyle toplayabilirim:

— Duygu durumunda elem doğrultusunda yükselmeler olabilir, zaman zaman kaygı ve sıkıntının şiddeti artar, hastada taşkınlık ve tedirginlik olur.

 

— Genel olarak dikkat, algı, bellek, düşünce gibi tüm bilişsel işlevlerde yavaşlama görülür. Dikkatin bir noktada odaklaşması, algının keskinliği, belleğin kayıt ve hatırlama işlevleri, düşüncenin toplanması zorlaşır. Kimi kez belirli bir nedene bağlı olan ve sıklıkla günahkarlık, suçluluk biçiminde düşünce sapmalarına rastlanır.

 

— Bedensel bulgular arasında bitkinlik sık görülür.

 

— Dengeleşimin bozulması sonucu otonom sinir sistemiyle bağlantılı organlara ve sistemlere ilişkin çeşitli belirtiler ve yakınmalar ortaya çıkar. Bunların arasında ağız kuruluğu, iştahsızlık, zayıflama, terleme, uyku bozuklukları başta gelir, iştah azalması ve zayıflama, dış kaynaklı depresyonlarda iç kaynaklı depresyona oranla çok hafiftir, uyku bozuklukları genellikle geç ve güç uykuya dalma biçiminde ölür.

 

Bu tip ruhsal çöküntü gösteren hastalar iç kaynaklı depresyonu olan hastaların tersine, sabahları iyi ve rahat uyanırlar. Gün boyunca yakınmaları artar.

 

Genel olarak bedensel ve otonom sinir sistemine ilişkin belirtilerin ön planda olduğu ruhsal çöküntü durumuna “maskeli depresyon” denir. Halsizlik, baş ve beden ağrıları, dolaşım ve sindirim sistemi bozukluklarının etkin olması nedeniyle birçok hastalıkla karışabilir.

 

Bitkinlik nedeniyle kanserlerle; baş ağrıları nedeniyle, beyin tümör-leriyle; kan basıncında yükselme, kalp vurum sayısında artma nedeniyle dolaşım sistemi hastalıklarıyla; mide-barsak yakınmalarıyla sindirim sistemi hastalıklarıyla karıştırılabilen maskeli depresyon durumlarında tanı koyabilmek için.dikkatli bir gözlem, muayene ve labora-tuvar araştırmaları gereklidir, iyi bir gözlem sonucu kaygılı, sıkıntılı duygu durumunun saptanması tanıda yardımcı olur.

 

Ruhsal ve toplumsal zorlanmaların büyük bir bölümü, insanın içinde yaşadığı ortamda başından geçen olaylardan kaynaklanır. Ancak bu olayların hepsi birer zorlama etkeni sayılamaz. Öyle olsaydı, insanın yaşamını sürdürmesi, hiç değilse hastalıksız sürdürmesi olanaksız olurdu.