Tedric (Dereceleme) Sanatı

TEDRİC (DERECELEME) SANATI VE DERECELEME SANATININ ÖZELLİKLERİ

 

 

Bir düşünceyi derece derece yükselten veya indiren bir düzen içinde sıralamaya tedriç denir.

Birbiriyle ilgili kavramların bir derece gözetilerek sıralanmasıdır.

 

Tedriç iki türlüdür:

 

a) Yükselen Dereceleme:

Anlatımda, kavramların küçükten büyüğe, azdan çoğa doğru sıralanmasıdır.

*Geçsin günler, haftalar, aylar, mevsimler, yıllar

Zaman sanki bir rüzgar ve bir su gibi aksın

(Enis Behiç Koryürek)

 

*Makber (mezar), makber değil bir türbe, türbe değil bir mabet, mabet değil bir küre, küre değil bir sonsuz uzay olmalıydı.

(Abdülhak Hamit Tarhan)

 

b) Alçalan Dereceleme:

Anlatımda kavramların büyükten küçüğe, çoktan aza doğru sıralanmasıdır.

e»- İki asker mızrak mızrağa, kılıç, kılıca, hançer hançere vuruşmaya başladılar.

 

Tedric Örnekleri:

 

*İki asker,mızrak mızrağa,kılıç kılıca,hançer hançere vuruşmaya başladı.

 

*Makbar,makber değil;bir türbe,türbe değil;bir mabet,mabet değil;bir küre,küre değil;bir sonsuz uzay.