Burun Kırığının Komplikasyonları...

Yüz bölgesinde gerçekleşecek bir yaralanma riskini arttıran tüm nedenler burunda da kırılma riskini arttırmış olur. Bu tür faaliyetlere şu örnekler verilebilir:

 

Özellikle yüz maskesi ya da kask olmadan Amerikan futbolu ve hokey oynanması

Şiddetli darbelerin olduğu kavgalar

Bisiklet sürme

Gözcü veya yardımcı olmadan ağırlık kaldırma

Emniyet kemeri olmadan motorlu araç kullanma gibi

 

KOMPLİKASYONLAR

 

Burun kırıkları ile ilişkili olan komplikasyon veya yaralanmalar şunlardır:

 

• Septum deviasyonu: Kırıkların ortaya çıkardığı ciddi komplikasyonlardan biridir. Septum deviasyonu, burnun iki bölmesini (burun septomları) birbirinden ayıran ince duvarın yerinden oynamasıdır. Bu durum burun deliklerinde daralmaya yola açar. İnce duvarın tekrar yerine oturtulması için ameliyat yapılması gerekmektedir. Ameliyat sürecinde “dekonjestanlar ve antihistaminikler” gibi ilaçlar durumun düzeltilmesinde yardımcı olacaklardır. Dekonjestanlar kan damarlarının büzülmesine yol açarak hava pasajlarının yeniden açılmasını sağlar. Antihistaminikler ise histaminin (kimyasal bir ajan) etkisini önler ve böylece alerjinin oluşturduğu şikayetlerde etkisini gösterirler.

 

• Kan Birikmesi: Bazen burun kırıklarına “septal hematom” adı verilen burunda kan toplanması da eşlik edebilir. Septal hematom burun deliklerinden biri veya her ikisini kapatabilir. Durumun kıkırdak hasarına yol açmasını önlemek için acilen ameliyat yapılması ve kanın boşaltılması gerekir.

 

• Kıkırdak kırılması: Burunda kırıklara yol açan yaralanma trafik kazası gibi yüksek travma içeren bir nedenden kaynaklanmışsa, yüze gelen güçlü darbeler kıkırdak kırılmasına da yol açmış olabilir. Eğer yaralanma ameliyat yapılmasını gerektirecek türden ciddi ise, cerrah kemik kırıkları ile kıkırdak kırıklarını birlikte düzeltecektir.

 

• Boyun yaralanmaları: Benzer şekilde yüksek travma içeren kaza ve yaralanmalarda boyun bölgesine de zarar gelmektedir. Burun kemiklerini kırmaya yetecek güçteki bir darbenin boyun kemiklerini de etkilemesi olasıdır.

 

TESTLER VE TEŞHİS

 

Kırık olup olmadığının anlaşılması için ilk olarak fiziki muayene yapılacaktır. Doktor burun ve çevresine elliyle hafifçe basıp kontrol edecektir. Ayrıca burunda tıkanık ve kırık kemiklerin olup olmadığını görmek için geniz içine de bakacaktır. Muayene sırasında oluşacak ağrıların etkisini azaltmak için burun spreyi ya da enjeksiyon ile lokal anestezi yapılır.

 

Kırık olduğunu anlamak için genellikle röntgen veya diğer görüntüleme testleri gerekmemektedir. Ancak eğer yaralanmanın şiddeti fiziki muayeneyi imkansız hale getirirse doktorunuz bilgisayarlı tomografi (BT) yapılmasını isteyebilir.

 

TEDAVİ VE İLAÇLAR

 

Çarpık veya başka türde şekil değişikliğinin olmadığı burun yaralanmalarında profesyonel tıbbi tedaviye gerek kalmayabilir. Burnun ilgili bölgesine buz ile kompres uygulayarak ve ağrı kesici ilaçlar kullanarak belirtiler giderilmeye çalışılır.

 

Kırıkların ve yerinden oynamaların düzeltilmesi

 

Bunun için “kapalı redüksiyon” işlemi veya ameliyat seçenekleri kullanılabilir.

 

1. Kapalı redüksiyon

Burun içindeki kemik ve kıkırdaklar yerinden oynamışsa, tekrar oturtmak için doktorunuz elle kapalı redüksiyon adı verilen ve cerrahi olmayan işlemi uygulayacaktır. Bu işlem kırık oluştuktan en fazla 14 gün içinde uygulanabilir.

 

İşlem sırasında, doktorunuz:

 

• Öncelikle enjeksiyon veya burun spreyi ile burun bölgesini uyuşturacaktır.

 

• Daha sonra burun deliklerini bir spekulom aygıtı ile genişletecektir.

 

• Kırık kemik ve kıkırdakların yeniden eski konumuna getirilmesi için özel araçlar kullanır.

 

2. Ameliyat

Şiddetli kırıklar, çoklu kırıklar ve 14 gün ve daha uzun bir süre tedavi edilmeyen kırklar kapalı redüksiyon ile tedavi edilemez. Bu durumlarda, kemiklerin yeniden düzenlemesi ve burnun eski şekline kavuşturulması (rinoplasti) için ameliyat yapılması gerekir.

 

Burun septumları (delikleri) zarar görerek tıkanıklık veya nefes almada güçlük yaratıyorsa “septorinoplasti” adı verilen burun estetik ameliyatları önerilir.

 

Her iki ameliyat da genellikle ayaktan tedavi bazında gerçekleştirilir. Rahatsızlık hissi, şişme ve morarma sık görülen yan etkilerdir ve yaklaşık bir hafta sonra önemli ölçüde geçerler.