Mineraloji...

Mineraloji; doğa bilimlerinden mineralleri inceleyen bölümüdür.

Mineraloji ancak kimyanın ve billur bilimin ilerlemesinden sonra gelişebildiği 18. yüzyılda kadar, minerallerin yapısı üstüne çok ilginç varsayımlar ortaya atıldı. Bu alanda Aristoteles, İbni Sina, Albertus Magnus gibi bilim adamlarından kalma bilgiler, yalnızca birkaç mineralin tanınmasına yardımcı oldu.

Herhangi bir aygıta başvurmadan gözle görülebilen renk, parlaklık, saydam, dilinim, yapı ve özellikle sertlik gibi dış özellikler, bir mineral çeşidinin belirlenmesinde her zaman yardımcı olmuştur. Fakat bu alanda, minerallerin billurlaşma ve kimyasal özelliklerinin bilinmesi de büyük bir değer taşır. Çünkü bir cevher, kendisini oluşturan atomların yapısına ve geometrik dizilişlerine göre tanımlanır. Billurlaşma özellikleri, genellikle bir minerali sınırlayan düzlem yüzeylerin ve bunlar arasındaki iki düzlemli açıların gönyometre yardımıyla ölçülmesinden çıkarılır.

Ancak bu konuda en büyük yardımcı, mineralin yaydığı X ışınlar tayfıdır. Çünkü X ışınlan tayfı, bir mineralin yapısındaki atomların cinsini ve dizilişini (atom yapısı) ortaya koyar ve böylece mineralin fiziksel ve kimyasal özellikleri daha iyi tanınır. Optik özellikler, kayaları oluşturan küçük boyutlu minerallerin tanınmasına özellikle yararlı olur. Bu minerali incelemek için, kaya çok ince (0.03 mm kalındığında) yapraklara ayrılır ve bunlara polarıcı bir mikroskopla bakılır. Özellikleri (renk durumu, polarıcı olup olmadığı vb) saptanır. Kayayı oluşturan çeşitli mineraller mikroskop altında incelendikten sonra kaya örneği toz durumuna getirilerek mineraller birbirinden ayrılır. Bu ayırma işi için, magnetiti ve demirce zengin mineralleri ayıran elektromıknatıs ya da asetilen tetrabromür (yoğunluğu 2.96), metilen iyodür (yoğunluğu 3.325) gibi yoğun sıvılar kullanılır.