İstanbul’un Semtlerinin İsimlerinin Kaynağı Nedir?..

Tophane : Şehre yakınlığı dolayısı ile ilk gelişen Boğaz semti olmuştur. Adını Fatih’in burada kurmuş olduğu tophaneden alır. Bu tophane sonradan Kanuni tarafından geliştirilmiştir. Tophane’de Kılıç Ali Paşa’nın Sinan’a inşa ettirdiği büyük bir cami vardır. Semtin diğer büyük camisi olan Nusretiye Camisi II. Mahmut tarafından yaptırılmıştır.

 

Fındıklı : Tophane’nin devamıdır, Salıpazarı ile ondan ayrılır. Salıpazarı adını vaktiyle burada salı günleri kurulan pazardan almıştır. Fındıklı adı ise buradaki derede vaktiyle fındık ağaçlarının bolluğu yüzünden verilmiş olsa gerektir. Fındıklı da İstanbul’a yakınlığı dolayısıyla erken gelişti. Burası padişahların, devlet ileri gelenlerinin pek rağbet ettiği bir semt oldu. Bunların birçoğu burada cami, okul, hamam, çeşme gibi değerli eserler bırakmışlardır.

 

Kabataş : Adını Mustafa Necip Çelebi’nin bir yapı sırasında bularak iskeleye diktirdiği taştan almıştır.

 

Dolmabahçe : I. Ahmet’in emriyle denizden doldurularak padişahın bahçeleri arasına alınmıştır. İsmi buradan gelmektedir. Buradaki Dolmabahçe Sarayı Abdülmecit tarafından yaptırılmıştır. Onun yerinde daha önce II. Mahmut tarafından yaptırılmış olan bir saray vardı.

 

Kuruçeşme : XVIII. yüzyılın sonlarına doğru bu adı almıştır. Yolu bozulduğu için uzun zaman susuz kalan bir çeşme köye bu adın verilmesine sebep olmuştur.

 

Arnavutköy : Zamanında buraya Arnavutlar yerleştirildiği için bu adı almıştır. Arnavutköy’de III. Selim zamanında yapılan çok güzel bir çeşme bulunur.

 

Bebek : Bebek adı, Fatih’in buraya tayin ettiği Bebek lakaplı bölükbaşından gelmiştir. Bebek daha çok XVIII. yüzyıldan sonra gelişmiş ve imar görmüştür.

 

Rumelihisarı : Adı Fatih’in burada yaptırdığı hisardan gelir. Eskiden büyüklerin burada bağ ve yalıları bulunurdu.Bunlar arasında Valide Sultan’ın yaptırdığı köşk meşhurdur.

 

Baltalimanı : Adını Fatih’in karadan Haliç’e indirdiği gemileri burada inşa eden Baltaoğlu Süleyman Bey’den almıştır.

 

Emirgan : Köyün adı IV. Murat’ın Revan seferi dönüşünde buraya yerleştirilen Emirgûne’den gelmektedir. Eski devlet büyüklerine ait birçok yalılar vardır. İstanbul’un meşhur sularından Kanlıkavak suyu da buradadır.

 

İstinye : Boğaziçi’nin en derin koyu çevresinde kurulmuştur. Bugünkü adı İlkçağ’daki adı olan Stenos’tan gelir. Meşrutiyet devrinde burada gemi tamir havuzları kurulmuştu.

 

Yeniköy : Kanuni zamanında kurularak bu adı aldı. II. Mahmut devrinde Rum zenginleri burada güzel yalılar yaptırmışlardır.

 

Tarabya : II. Selim burada bir kasaba kurulmasını Sokullu’ya emretmiş, ondan sonra burası gelişmiştir. Daha önce sadece balıkçı kulübeleri vardı.

 

Kireçburnu : Boğaz’ın kuzey ucu buradan itibaren görünmeye başlar. İmarına bilhassa Abdülaziz devrinde Fuat Paşa’nın sadareti zamanında hız verilmiştir.

 

Büyükdere : Derin bir körfezin kıyısını kaplar. Adını burada Boğaz’a dökülen bir dereden alır.

 

Kuzguncuk : Adını Fatih devrinde buraya yerleşen Kuzgun Baba adlı bir veliden almıştır.

 

Beylerbeyi : II. Mahmut’un burada yaptırdığı sarayla şöhret bulmuştur. Abdülmecit zamanında kısmen yanan bu saray Abdülaziz tarafından bugünkü şekliyle yeniden yaptırıldı. Semtin diğer büyük eseri olan Beylerbeyi Camisini I. Abdülhamit yaptırmıştır.

 

Çengelköy : Kıyıda ve Bekar Deresi çevresinde yayılır. Burada eskiden gemi çapaları yapıldığından bu adı almıştır. Kuleli Askeri Lisesi buradadır,

 

Vaniköy : Adı, IV. Mehmet tarafından buraya yerleştirilen Vani Mehmet Efendi’den gelmiştir.

 

Kandilli : Küçüksu Deresi’nden Vaniköy’e kadar uzanan mahalleleri içine alır. Şimdi Kandilli Kız Lisesi olan bina II. Mahmut’un kızı Adile Sultan’ın sarayıdır.

 

Anadoluhisarı : Göksu Deresi’nin Boğaz’a döküldüğü noktanın kuzeyinde kurulmuştur. Adını Yıldırım Bayezit’in yaptırdığı hisardan alır.

 

Kanlıca : Yoğurdu ile ün salmış olan bu semt. Eski devlet ileri gelenlerinin fazla rağbet ettiği bir yerdi.

 

Paşabahçe : Önceleri yalnız Hıristiyanlar otururdu, III Mustafa devrinden sonra Türkler de buraya rağbet etmeye başladılar.