Peri Bacaları Nasıl Oluşmuştur?

Milyonlarca yılda oluşan Peri Bacaları Kapadokya'da yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret edilen doğa harikalarından biridir. Kapadokya'nın güneyinde yapılan arkeolojik kazılarda ilkel deniz canlılarına ait fosillerin bulunması bölgenin daha önce iç deniz olduğunu kanıtlamıştır.

O dönemde yer kabuğunun hareketlenmesi ile birlikte dünyanın merkezindeki magma tabakasında bulunan sıcak lavlar, yer kabuğunda oluşan çatlaklardan dışarıya çıkmış ve Erciyes, Hasan Dağı, Güllüdağ yanardağlarından yeryüzüne püskürmeye başlamıştır.

Bu volkanik hareketlenme ile birlikte o dönemde iç deniz halinde olan Kapadokya denizi kurumuş ve denizin bulunduğu yerdeki çukur da lavlarla dolmaya başlamıştır. Volkanik hareketlenme sonucunda meydana gelen lav püskürmeleri her bölgede peri bacası oluşumuna neden olmamıştır. Kapadokya’da biriken lavların peri bacalarına dönüşmesinin asıl nedeni bölgenin çukur olmasıdır.

Volkanik hareketler ve lav püskürmeleri milyonlarca yıl boyunca devam ettiğinden ve sonrasında soğuyarak katılaştığından peri bacalarında görülen katmanlı yapı meydana gelmiştir. Bu döngü volkanik hareketlerin sona erdiği güne kadar milyonlarca yıl devam etmiştir. Bu kadar uzun zamanda sertleşen lavlar her ne kadar sertleşmiş olsa da aslında delici bir aletle basit bir şekilde delinebilecek kadar da yumuşaktır.

Lavlar sertleşip biriktikten sonra akarsular sertleşen lavın üzerinden akarak kayaları aşındırmış ve derin vadilerin oluşmasına sebep olmuştur. Ayrıca esen sert rüzgârlar da peri bacalarının şekillenmesini sağlamıştır.

Peri bacalarının üst kısmında bulunan ve şapkayı andıran yapılar ise alt kısmından daha sert ve ağırdır. Şapka kısmında bulunan ağır ve sert katman aşağı doğru baskı yaparak alttaki hafif ve yumuşak bölgenin de sertleşmesine sebep olduğu için rüzgârın ve akarsuların bu bölgeleri aşındırmasına engel olmuştur. Rüzgâr ve akarsuların aşındırıcı gücü büyük kaya parçalarının aşınarak yok olmasına neden olsa da taşın ağırlığı ve sertleşen taş yok olmadığından dolayı şu anki şapkalı görünüm meydana gelmiştir.

Aşındırma çok yavaş gerçekleşse de peri bacalarının şapka kısımlarının düşeceği tahmin ediliyor. Bunu takip eden süreçte ise şapkasız kalan bacalar aşınmaya daha elverişli olacağından bir gün peri bacalarının yol olacağı biliniyor. Ancak bu süre de en az peri bacalarının oluştuğu süre kadar uzun olacağından milyonlarca yıl alacağı tahmin ediliyor.