Jump to content

Amerikan Pitbull Köpeği


Vakt-i Leyl

Önerilen Mesajlar

Amerikan Pitbull Köpeği ( Amerikan Pitbull Terrier)

 

Ülke: ABD

Ağırlık: 22-28 kg.

Yükseklik: 45-55 cm.

Tüy Yapısı: Kısa, yumuşak

Renk: Çok çesitlilik gösterir.

Diğer isimleri: Amerikan Pitbull, Pitbullterrier

Künyesi: UKC

Grup: Mastif

 

pitbulkopegipitbull25b1-1.jpg

 

1990′ların başlarında, Pitbull köpekleri hakkında o kadar fazla konuşuldu ki, yayın organları, il teşkilatlarında çalışanlar, kısaca bilen bilmeyen büyük bir topluluk bu köpeklerin üzerine gittiler. Tüm hikayeler çok insafsızca, ön yargılı ve halkı heyecanlandıracak hikayelerdi. Oysa ki Pitbull köpeklerinin bu zamana kadar nasıl yaşadıkları, onların ne kadar gözüpek ve sahibine karşı sadakati ile alakalı hiçbir olumlu yazı yazılmamıştır. Köpek bakımıyla ilgili birçok pratik deneyimi olmayan insanların kulaktan kulağa dolaşan fisıltı haberleri, bu köpeklerin sadece aşırı agresif yönlerini abartarak yanlış şekilde aktarmışlardır. Elbette ki Pitbullar, kurt görünümünde kuzu degildirler; ama kuzu görünümünde kurtta değiller. Onlar bir bulldogtur ve karakter olarak bulldog özelliği taşırlar. Dövüş köpeklerinin en aranılan isimleridirler, ama bu mizacindan sıyrılmaları tamamen, bu köpeklerin birbiriyle ölesiyle kavga etmelerini, zevkle izleyenler için geçerlidir.

 

Birçok gazete sütunlarında, pitbullarin güçlü çeneleri olduğunu ve spor için dövüştrüldüklerini yazar. Bu da köpek meraklıları üzerinde bu tip özelliklere sahip bir köpeğin ev için uygun olmadığı, egitiminin zor oldugu ve zincirsiz dolaştırılamayacağı imajını yansıtır.

 

wsds_pitbull_high_jump_by_filarska-1.jpg

 

1990′lardaki bu gelip geçici paniğin en şaşırtici yönü Pitbull yetiştiricilerinin neredeyse bu türün düşmanı haline geldigi zamanlara rastlamasıdir. Bazıları üretimleri düşürürken, bazıları da saldırı özelliğini azaltmaya çalıştı. Bazıları “kurt görünümünde” bir kuzu oldugunu empoze etmeye çalıştı, bazıları Pitbull’larin jenerasyon olarak Golden Retriever’lardan hiçbir farkı olmadığını söyledi. Bunlar tür için acımasız iftiralardı, tabi ki köpek sahibi ve halk içinde öyle. Sert ve zeki özellikleriyle, o güne değin “pet” statüsünde olmasalar da, Pitbullar tercih edilmeye başlandı. Pitbullar sert, koruma amaçlı ve ev içinde kullanılıyordu. Yine de Pitbull’lar unutulmamış ve onların yanlış tanıtıldığı düşüncesi hakim fikirdi. Ama onlar hakkındaki dövüşçü köpek imajı hiç değişmemiştir. Hatta köpek dövüşü meraklıları bu iş için özel ekstra güçlü, sert köpekler yetiştirmişlerdir.

 

pitbulkopegistaffordshi-1.jpg

 

Pitbulların Tarihçesi

 

Tüm köpeklerin 4 grup içerisinden türediğini biliyoruz. Tazılar, Av köpekleri, Sürü köpekleri ve Molossus/bullenbeisser’ler. Aslında molossus (eski mastif) ve Bullenbeisser (Bullbiter-Bulldog) lar, teki bir isim altinda toplanmış iki ayrı türdür.

 

Molossuslar, çok genis bir mastif tipi köpeği içerir ve çok eski bir isimdir. Molossuslar eski Romalı şairi Claudian’in da söylediği gibi İngiltere’nin geniş agızlı köpeklerini tarif ediyordu. Gerçi bu ismin Çin bozkırlarından göçen “Alan” ve “Alaunt”lardan geldiği düşüncesi de söylentiler arasındadır. Tabi kanımızca bir köpek türünü belirli bir orijine bağlamak da yanlış olur.

 

Romalıların, Ingiltere’den getirttiği mastiflerin arenalarda dövüştürmeleri, aynı zamana rastlayan iri Molossus’ların Italya’da ortaya çıkması, belirli birkaç Molossus cinsinin olduğunu gösteriyor. Bullenbeiser tarihini; Molossus’lardan ayırmak oldukça zordur. Mastiff-Buldog ismi belki de Bullenbeisser’in direk Molossus’lardan türediğinin bir belirtisidir. Mastiff-Buldoglar daha sonraları mükemmel bir bull-baiter ve daha sonra domuz (boar) köpeği haline dönüşmüştür.

 

Bullenbeisser terimini, bugünkü AKC standartlarındaki modern Buldoglarla karıştırmamak lazım. Bu sadece gösteri amaçlı yetiştirilmiş, çalismaya gelemeyen köpeklerdir. Buldog terimi, bodur, inatçi, cesaretli, çevik, anlamını kapsayan bir terimdir. Amerikan Kennel Club’in standartize ettiği köpeğin bu terimle hayli uzak oldugu görülür.

 

Bullenbeisser, çok ufak değişikliklerle modern Amerikan Pitbull Terrier ile aynı özellikleri taşıyan bir türdür. A.P.B.T. damarlarında çok azda olsa terrier kanı taşımaktadır. 1800′lerin sonuna doğru, Bull terrier, Pitbull ve show Buldogların hepsinde değişik türler ve melezlerin ortaya çıktığı göründü. Fakat Pitbuldog’da bu değişim gözlemlenmedi.

 

aa3ad3314c6ec87c639571eccbc411ab-1.jpg

 

Amerikan Pitbullar, Amerika kökenli yaklaşık 25-40 kg. ağırlığında birçok değişik renkte, kısa yumuşak tüylü, mastif grubunun en belirgin özelliklerini taşıyan bir türdür. Bu tür hakkında pek çok efsane, kulaktan kulağa dolaşan hikayeler mevcuttur. Yük/ağırlık çekme gardiyanlik, kontrol edilemeyen sinirlilik, kilitlenen çene gibi hikayeleri hepiniz duymuşsunuzdur.

 

Pitbulların halen dövüş için kontrol edilemeyen bir güdüyle hareket ettikleri, zincirsiz kontrol etmenin imkansız olduğu; tabi ki sadece dilden dile dolaşan hikayeden başka bir şey değildir. Dilerseniz bu Mit’ler üzerinde biraz göz gezdirelim.

 

Pitbulların Safkan Olmayışı Hakkında Söylentiler

 

Tammy_the_Pitbull_Terrier_by_ospr-1.jpg

 

Pitbullarin sicili “Amerikan Pitbull Terrier” (Kisaca Pitbull) olarak çok önceleri Amerikan Kennel Club tarafindan onaylanmıştır. Zaten Pitbulların tarihi, çok eskiye dayanır ve bu tür ile birçok diğer türün çiftlestirildiği bilinmektedir. 1900′lü yıllarda Colby türünün, bu tür ile çiftleştirilip ortaya çıktığı da bilinmektedir.

 

AKC, bu türü “American Staffordshire Terrier” olarak siciline kaydetmiş. Ayrıca United Kennel Club düzenli olarak her yıl Pitbull’ları siciline kayıt etmeye devam etmektedir. Ister UKC (United Kennel Club) ister ADBA (Amerikan Dog Breeders Ass.) olsun, her iki klüpte Amerikan Pitbull Terrierini siciline kabul etmiş kuruluşlardır.

 

Size birkaç ilginç olay anlatalım. Gerçi Pitbull saldırıları ve ısırma olayları hakkında gazete ve polis kayıtlarında o kadar çok rapor var ki; hangisini anlatmalı karar veremiyoruz. Örnegin, Los Angeles’ta gelişen bir olayın gazetedeki haberi söyle “Polis görevlisi, yol kenarında beklerken bir Pitbull tarafindan ısırıldı”. Olayın aslı ise şöyle; hayvan-kontrolcusü tarafindan kontrol altına alınmak isteyen bir Alman Çoban köpeğinin, polis memuruna saldırması ve bunun görgü tanıklarınca, duman rengi, iri, muhtemelen 35-40 kg. ağırlığında dişi bir Labrador kırması, olarak belirtilmesi bu olayı gazetelere “Pitbull saldırısı” olarak aksettirmiştir.

 

Diğer bir enteresan haber, bir polis yardımcısı K-9 köpeğinin diğer bir köpekle kavgası sırasında, polis memurunun kendi köpeğini yanlışlıkla vurmuş olduğu ve dövüşteki diğer köpeğin bir Pitbull olduğudur. Bu haber de, daha sonra açıklanana göre K-9′la dövüşen köpeğin erkek bir Golden Retriever olduğuydu. Bu olay gazetelere tabiki “Pitbull ya da Pitbull Collie Kırması olarak geçmiştir. Görüldüğü üzere böyle yüzlerce rapor mevcuttur ve bunların çoğu asılsızdır.

 

Birçok insan Pitbull’ları sadece dövüş köpeği olarak görmektedir. Fakat şunu bir düşünün; kaç tane Irlanda wolfhound’u hala kurtları öldürüyor, kaç tane Iskoç Deerhound’u geyik avlıyor. Ama bilinen bir şey var Pitbull’lar dövüştürülmek için terrierlerle çiftleştirilmişlerdir. UKC (United Kennel Club) literatüründe, dövüş konusunda 1928-35 yılları arasında sadece dokuz köpek bu klasmana tabi tutulmuştur ve Pitbullar bu kategoride yerlerini almışlardır.

 

Pitbullarin gösterecekleri performansa göre yetistirilmeleri onlarin görünüslerinin de farkli olmasini saglamistir. 14kiloluk bir Pitbull’da olabilir, 45 kiloda olabilir, atletik yapili veya iri cüsseli olabilir, renkleri bir çok degisik sekilde görülebilir. Bu sebepten dolayi Pitbullari belli bir standarta sokmak çok zordur.

 

eb9c3d4a83946a538f7a84318f4e2d4c-1.jpg

 

Pitbullar hakkında bir diğer söylenti ve en korkunç olanı “kitlenen çene”leri hakkındaki söylentilerdir. Dobermanlar hakkında söylenen “beyinlerinin büyüyüp kafatasına sığmaması ve çıldırmaları” kadar yaygın bir söylentidir bu. Her köpeğin çenesi kuvvetlidir. Bir Rotweiler bir Pitbulla göre daha iri bir kafa ve daha geniş bir ağız yapısına sahiptir ve istese bir Pitbulldan daha sert ısırabilir. Ama bu, bir köpek dövüşünde Pitbullu yenebileceği anlamına gelmez. Isırış gücü bu oyunlarda büyük bir rol oynamaz. Bir Pitbull, bir objeyi ısırdığında, isterse onu hemen bırakabilir. Pitbullar, yüzlerce nesildir, inatçılığıyla tanınırlar. Buldoglar da inatçı oluşlarıyla bilinirler. Fakat Amerikan Pitbull Terrier adıyla bilinen günümüz Pitbulları için (bazi istisnalar disinda) bu hareketi görmek zordur. Kayıtlardaki tüm Pitbull saldırıları sadece diğer köpekler gibi ısırıp bırakmış olduklarını gösterir.

 

Birçok Pitbull oyun amaçlı objeleri ısırmaya bayılır, bu belki de içinden gelen temel dürtülerinin dışa vurumudur. Ayrica onun potansiyel enerjisini ve eglenmesini saglayacak diger bir aktivasyon ise yerden yaklasik 1.5 metre yukarida asili duran bir hedef noktaya ziplayip onu yakalamasi ve onunla oynamasina izin vermektir. Bu aktivite Pitbullu agresif davranislar içine sokmaz. Aksine onun içindeki negatif enerjiyi azaltir. Yukarida asili duran torba, köpegin hayal gücüne göre bir boganin en hassas noktasi olan burnunu temsil eder ve 30 kiloluk bir köpek ziplayarak 1 tonluk bir boganin burnundan yakalar ve asili kalir. Iste ziplayan ve havada torbayi kapan Pitbull eslesmesi de böyle anlatilir.

 

[TABLE]

[TR]

[TD][/TD]

[TD][/TD]

[/TR]

[/TABLE]

 

 

 

41dc90f7ecaf8b14e341dc33fe1f77af-1.jpg

 

Pitbullar Isirirken Arka Azi Disleriyle Çignerler

 

Bu çok enteresan bir hikayedir. Eski bir Pitbull sahibinin anlattigina göre, Amerikan Pitbullar, öndisleriyle isirip yakaladigi avlarini, bir yandan da arka disleriyle çigneyerek parçaliyorlardir. Bu kesinlikle yanlis bir fenomendir ve kesinlikle yanlistir. Temel davranis ve psikolojik olarak hiçbir dayanagi yoktur. Bu is üzerine çalisan (Isiran saldiran Pitbullar üzerinde) eksperler kesinlikle bu olayi dogrulamazlar.

 

American_Staffordshire_Girl_by_CRYROLFE-1.jpg

 

Pitbullar Diger Hayvanlar Arasinda En Güvenilmez Olanidir

 

1884′te Vero Shaw’un yazdiklarina göre “Bir Pitbull”, içinden gelen derin içgüdülüeriyle, karsilastıgi her köpege karsi asabi davranislar ve üstünlük güdüsüyle hareket eder.” Fakat çok az sayida Pitbull, diger hayvanlara karsi agresif davranislar sergiler ve bu çok nadir gerçeklesen bir olaydir. Yalniz erken yaslarda, 6-7 aylikken, karsilasilabilecek bir durumdur. Bu yaslarda köpek diger köpekleri kesfetme, merakiyla onlara yaklasacak ve üstünlügünü kabul ettirmek için onlarla münakasalara girecektir. Bu agresif davranislara aninda müdahale edilerek, egitimle bu hareketlerin devamliligi engellenmelidir.

 

En önemli faktör köpegin diger hayvan ve insanlara nasil davranmasi gerektiginin ögretilmesidir. Tabi ki Pitbullarin bu saldirgan karakterleri hakkindaki yazilari okuyanlar bu köpekleri bu amaçla aliyor ve yetistiriyor, bska hayvanlara saldirmasinin normal oldugunu düsünüyorlar. Örnegin simdiye kadar hiçbir Pitbull köpegi yetistirmemis bir yazarin kitabinda; “Pitbullar dogalari geregi, sert yetisir ve diger hayvanlara karsi saldirida bulunmalari normaldir. Disariya çikarilirken kuvvetli bir tasma kullanilmalidir veya mümkünse bira agizlik kullanilmalidir” diye yazar. Tabi ki bunu okuyanlar Pitbull hakkinda ister istemez yanlis izlenimlere kapilacaktir. Bunlar tamamen yetistirilmeye alakali konulardir. Mastif özelligi tasiyan tüm köpekler yetistirmeye bagli olarak saldirgan ve koruma amaçli yetistirilebilir. Veya baska bir tür köpek içinde bu geçerlidir.

 

Fakat bilindigi gibi birçok yarisma düzenlenmektedir ve yarismaya dahil olan birçok köpek birarada bulunmaktadir. Boxer, Doberman, Bull Terrierler, Fox Terriers, Rottweilerlar, Malamutlar ve birçogu. Fakat aldiklari egitim sonucu hiçbir sekilde yanlis bir davranista bulunmazlar. Sonuçta asil olan egitimdir ve bu sekilde genellemeler yapmak son derece yanlistir. Bu yazilanlarin tersine Pitbulllar diger hayvanlarla çok iyi anlasan ve uyum saglayan bir türüdür.

 

Pitbullar Hiçbir Uyarida Bulunmadan Saldirirlar

 

pitbullkopegi-1.jpg

 

“Uyari” kelimesi bir davranis göstergesidir. Örnegin bir kurt yemek yerken digeri ona yaklasmiyorsa bu, kurtun digerine karsi sergiledigi davranistan kaynaklanir. Yemek yiyen kurt digerini, davranislariyla uyararak, uzakta durmasini, yaklasmamasini belirtir.

 

Bütün Pitbullar saldirmadan önce muhakkak uyarida bulunurlar. Bazi köpekler özel olarak saldiri/koruma amaçli yetistirilirler. Tabi ki bu egitim sirasinda, eger uyarma ve kontrol etmeyle vakit harcamamalari gerektigi ögretilirse, köpek hiçbir uyarida bulunmadan saldirabilir. Belirttigimiz gibi bu sadece egitim sonucu gerçeklesebilir.

Eski bir inanis olan “Havlayan köpek isirmaz” sözü köpegin uyarida bulundugunu tasdikleyen bir sözdür. Fakat bütün hayvanlarin dogasinda kendi aralarinda veya baskalarina karsi bir uyari söz konusudur.

 

454d4345eb5344392e3b8a46d724451c-1.jpg

 

Pitbullar Isirdigi Zaman Santimetrekareye Bir Tonluk Bir Basinç Uygular

1970′lerin ortalarinda Doberman/koruma köpeklerinin hakkinda çikan ilk, isirma hikayeleriyle, köpeklerin isirdiklari alana uyguladiklari basinç konusu ortaya çikmisti. O zamanlar Dobermanlar için belirtilen derece 400 PSI’idi ve 600-1200 PSI arasinda bir basina uygulayabildikleri söylentiler arasindaydi.

 

Vahsi kurtlarda bu basinç 600 PSI ile 2000 PSI arasinda degerlendiriliyordu, tabi ki bunlar kayitli sonuçlar degil, sadece halk arasinda, dolasan söylentilerdi.

 

PitBull_by_Adeldreda-1.jpg

 

Gerçekte, bu isirma basinci hakkinda hiçbir ilmi ölçüm ya da arastirma sonucu yoktur. Bilindigi gibi Pitbullar 22 kilo 35 kilo arasinda degisen cinsleriyle bu isirma basinci konusunda yerlerini almis köpeklerdir. 55 kiloluk bir Pitbull, isir komutuyla birlikte isirmasi, 2 kiloluk çok kizgin ve sinirli bir Pitbullun isirmasinin ancak üçte biri kadardir. “Avlanma güdüsüyle hareket” ve kendini koruma güdüsüyle, hareket arasinda çok fark vardir. Avlanma güdüsündeki bir köpek daha sert ve acimasizdir. Bu baslik altinda incelenirse Rottweilerlar ve Akitalar, Çoban köpekleri ve Dobermanlara göre çok daha sert isirirlar.

 

Pitbullar Dünyadaki En Güçlü Köpek Türüdür

 

Belki de! Çünkü Pitbullar, kendinden çok daha iri köpeklerle mücadele edebilir hatta onlara karsi üstünlük saglayabilirler. 55 kiloluk bir Akita ya da Rotweiler 25 kiloluk bir Amerikan Pitbull tarafindan kafa tutulmasi, tabi ki bu köpek sahiplerini biraz üzebilir. Fakat Pitbullar yürek, beyin ve fiziksel kabiliyetini biraraya getirebilme kabiliyeti, onu diger köpeklerden ayiran bir özelliktir.

 

BRICKS_by_CRYROLFE-1.jpg

 

“En güçlü” kelimesini biraz açmak gerekirse, bu terimin genelde “agirlik çekme” yarislarinda kullanildigi ortaya çikar. Bu yarismalarda iki ödül vardir. “En agir yükü çeken” ve “vücut agirligina oranla en agir yükü çeken” Ufak köpekler iri olanlara göre, her zaman vücut agirliklarina oranla daha fazla yük çekerler. Fakat iri köpekler her zaman en agir yükü çekenlerdir. 60-70 kilo agirligindaki köpekler kayitlara göre 2,5 tona kadar agirlik çekebilirler. (Tabi bu, yük çekme federasyonu kayitlarindaki tekerlekli bir araba üzerinde çekilmis en fazla yük rekordur) Bu konuda en basarili köpekler safkan yada kirma Malamut’lar, St.Bernardlar, Danua ve Mastiflerdir. Pitbullarda bu yarismalarda yerlerini kanitlamis türlerdir, özelliklerde 17-18 kilo agirligindaki ufak türler tabi ki bu, su anlama gelmesin ki Pitbullar çok güçlü köpeklerdir. Onlarla ayni klasmanda yarisip, Pitbullari geçen birçok köpek türü vardir. Belki bunlar özel olarak bu konu üzerinde yetistirilmislerdir. Ama yine de dünyanin en güçlü köpegi Pitbullardir demek oldukça yanlis olur. Pitbullar, Buldoglar gibi yüreklerinden ve dürtülerinden kaynaklanan, fiziksel olmayan bir güce sahiptirler. Iste esas güçlerini buradan alirlar.

 

Atilan Kursunlar Pitbullun Vücudundan Geri Seker

Bu saçma söylentinin tartismasini bile yapmak gereksizdir. Hiçbir yasayan canlinin derisi veya kafatasi “kursun geçirmez” özellige sahip degildir.

 

Pitbullarin Öldürdügü Insan Sayisi, Popülasyonuyla Orantilandiginda çok Fazladir.

 

Pitbull_by_PerfectxEnemy-1.jpg

 

Pitbullarin popülasyonu su ana kadar hiç kimse tarafindan belirlenebilmis degildir. Dolayisiyla belirlenememis bir popülasyon hakkinda böyle bir önerme yapmak yanlis olur. Belki de bu oran sicile kayitli köpekler baz alinarak hesaplanmistir. Eger sicile kayitli köpeklerden bahsediliyorsa Amerikan Staffordshire Terrierleri, Amerikan Kennel Club Bull Terrierleri, Amerikan Stuff’ta sicil olarak degerlendirildiginde, popülasyon olarak fazla bir sayi teskil etmezler. Aslinda bu olayin kökeni 1980′lerin ortalarina dayanir. O yillarda yüzlerce, hatta binlerce Pitbull UKC ve ADBA tarafindan sicile kaydedildigi halde, bir o kadari da kayitlara geçmemistir. Ayrica bir tek safkan Pitbulla en az 3-4 çiftlestirme gerçeklestirildigi düsünülürse en az su anki tahmin edilen sayilarinin 4-5 kati daha fazla sayida olduklari kesindir ve popülasyon olarak “Top Ten”de bulunacak kadar genis bir ailedir.

 

pitbulkopekleripitbull2-1.jpg

 

“Dövüs” Köpegi Olarak Bilinen Köpekler, Agresif ve Dövüs Meraklisidir

“Dövüsçülük” bir köpegin davranisi ve karakteristik özelligini belirten bir terimdir. Bu gerçek dövüsçü bir köpekte, rakibinin kaburgalarini kirmaya hatta, daha ileri safhalara kadar süren ve bu sekilde sonuçlanan bir dövüs gerektirir. Dövüsçülük, dövüs istegi anlami inatla bir konuda basari saglayip, sona erdirmektir. Bu sebepten dolayi bir köpek herhangi bir konu üzerinde mücadeleci (dövüsçü kelimesinden daha anlamli olur) olabilir. Örnegin, agrilik çekme yarismalarinda da bu mücadeleyi görebiliriz. Köpek ne kadar zorlansa da, asla pes etmez ve arkasindaki kendinden onlarca kat agir yükü çekmeye devam eder. Bu mücadeleye baska örnekler de vardir. Örnegin yaklasik 40 C sicaklikta cesaret testi için sürekli çalisan köpekler, arama/kurtarma köpekleri, hepsi bir amaç ugruna yilmadan saatlerce çalisirlar. Becerilerini son haddine kadar kullanip aldiklari görevi sonlandirmak için ugrasirlar. Iste bu gerçek kararlilik ve mücadelenin ta kendisidir.

 

Pitbull_by_Eladiko-1.jpg

 

Dövüs köpeklerinin, biraz garip olsa da, herkes için bir cazibe tasidigini bilirsiniz. Tabi ki onlari kendi “güç” egolari için dövüstüren sadistler açisindan düsünüldügü gibi degil. Dövüs köpeklerinin cazibesini olusturan en önemli faktörlerin basinda, onlarin erkeksi, kendinden emin ve dostça davranmalaridir ve en önemlisi “asla, hayir dememeleri”.

Sizinle uyumu fevkaladedir, ama bu kalbinin büyüklügünden daha az degildir.

 

Kaynak

(Gökhan Emik Pet Dünyası Haziran 2000 Yıl:1 Sayi:2)

 

*merak ettimde :D

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Sohbete katıl

Şimdi mesaj yollayabilir ve daha sonra kayıt olabilirsiniz. Hesabınız varsa, şimdi giriş yaparak hesabınızla gönderebilirsiniz.

Misafir
Bu konuyu yanıtla...

×   Farklı formatta bir yazı yapıştırdınız.   Lütfen formatı silmek için buraya tıklayınız

  Only 75 emoji are allowed.

×   Bağlantınız otomatik olarak gömülü hale getirilmiştir..   Bunun yerine bağlantı şeklinde gösterilsin mi?

×   Önceki içeriğiniz geri yüklendi.   Düzenleyiciyi temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...